Irlandia, choć niewielka, ma niezwykle bogate dziedzictwo kulturowe i religijne, które znajduje odzwierciedlenie w obchodach świąt przez cały rok. Od tradycyjnego Bożego Narodzenia, przez Dzień św. Patryka, aż po mniej znane lokalne zwyczaje – święta w Irlandii mają wyjątkowy klimat, łączący celtycką przeszłość z katolicką tradycją i nowoczesnym stylem życia.

W artykule przyjrzymy się zarówno świętom państwowym, jak i rodzinnym, religijnym i sezonowym wydarzeniom, które nadają rytm codzienności na Zielonej Wyspie.

Boże Narodzenie w Irlandii – magiczny czas rodzinny

Przygotowania i adwent

Podobnie jak w Polsce, Irlandczycy rozpoczynają świętowanie już na początku grudnia – dekorując domy lampkami, wieńcami i choinkami. W wielu miastach odbywają się jarmarki bożonarodzeniowe, a w szkołach i kościołach organizowane są jasełka (nativity plays).

Nieodłącznym elementem grudniowego czasu są również:

• Christmas jumpers – świąteczne swetry z reniferami i Mikołajem,
  
• zbiórki charytatywne (np. St. Vincent de Paul),
  
• wysyłanie kartek z życzeniami (ciągle bardzo popularne!).
  

Wigilia – nieco inaczej niż w Polsce

W Irlandii 24 grudnia nie jest dniem wolnym od pracy, a tradycyjna kolacja wigilijna nie ma takiej rangi jak w Polsce. W wielu rodzinach Wigilia to lekki posiłek, często rybny (np. łosoś), lub po prostu czas przygotowań na wielką ucztę dnia następnego.

Christmas Day – 25 grudnia

To najważniejszy dzień świąt. Rodziny spotykają się na obiedzie, który składa się najczęściej z:

• pieczonego indyka lub gęsi,
  
• pieczonych ziemniaków i warzyw,
  
• sosu żurawinowego i gravy,
  
• świątecznego puddingu z brandy.
  

Rankiem dzieci otwierają prezenty zostawione przez Santa Clausa, a wielu dorosłych uczestniczy wcześniej w pasterce (Midnight Mass) z 24 na 25 grudnia.

Stephen’s Day – 26 grudnia (Boxing Day)

Znany też jako Dzień św. Szczepana, to dzień wolny i relaksu. Irlandczycy często udają się wtedy na rodzinne spacery lub… zakupy. To początek sezonu wyprzedaży. W niektórych rejonach (szczególnie wiejskich) nadal żywa jest tradycja Wren Boys – młodzież przebiera się w kolorowe stroje i chodzi od drzwi do drzwi, śpiewając i zbierając datki.

Dzień św. Patryka – narodowe i najbardziej znane święto Irlandii

17 marca cała Irlandia (i wiele miast na świecie) tonie w zieleni. To święto ku czci św. Patryka, patrona Irlandii, który według legendy przyniósł chrześcijaństwo na wyspę i wypędził z niej węże.

Tradycje:

• Parady uliczne – największa odbywa się w Dublinie i przyciąga setki tysięcy ludzi.
  
• Zielony kolor i koniczyna – symbole szczęścia i Irlandii.
  
• Pint of Guinness – puby są pełne, a w miastach odbywają się koncerty, występy taneczne i zabawy.
  
• W szkołach dzieci ubierają się na zielono i wykonują prace plastyczne z symbolami Irlandii.
  

Choć jest to święto religijne, ma bardzo świecki, radosny i festiwalowy charakter.

Wielkanoc w Irlandii

Wielkanoc ma charakter bardziej duchowy niż widowiskowy. W Wielki Piątek wiele osób pości, ale dzień nie jest ustawowo wolny. Niedziela Wielkanocna to czas rodzinnego śniadania i szukania czekoladowych jajek, szczególnie popularnych wśród dzieci.

Irlandczycy często kupują duże jajka w ozdobnych pudełkach (Easter Eggs), które stają się głównym prezentem dla najmłodszych. Poza tym dominują msze i spotkania rodzinne – bez uroczystego śniadania jak w Polsce, ale z dużą ilością czekolady!

Bank Holidays – świeckie dni wolne w Irlandii

Irlandia ma 9 oficjalnych Bank Holidays, czyli dni wolnych od pracy:

Dzień	Okazja
1 stycznia	Nowy Rok
17 marca	Dzień św. Patryka
Wielkanocny poniedziałek	Po Wielkanocy
pierwszy pon. maja	May Day
pierwszy pon. czerwca	Czerwcowy weekend
pierwszy pon. sierpnia	Sierpniowy weekend
ostatni pon. października	Halloweenowy weekend
25 grudnia	Boże Narodzenie
26 grudnia	St. Stephen’s Day

Halloween – święto z celtyckimi korzeniami

Choć dziś Halloween kojarzy się z amerykańską kulturą, ma swoje korzenie w irlandzkim święcie Samhain, kończącym celtycki rok.

W Irlandii Halloween obchodzi się bardzo hucznie:

• dzieci (i dorośli!) przebierają się w kostiumy,
  
• organizowane są imprezy, bale, parady,
  
• domy dekorowane są dyniami, pajęczynami, kościotrupami,
  
• dzieci chodzą „trick or treat” po sąsiedztwie.
  

W szkołach organizowane są halloweenowe konkursy, a w domach piecze się tradycyjne barmbrack – ciasto z rodzynkami i wróżbami w środku.

Niepodległość Irlandii – kiedy jest? Historia walki o wolność

Irlandia to kraj o głęboko zakorzenionej tożsamości narodowej i bolesnej historii walki o niepodległość. Choć dziś kojarzy się głównie z zielonymi wzgórzami, muzyką i św. Patrykiem, przez wieki Irlandczycy toczyli trudną i krwawą walkę o wyrwanie się spod panowania brytyjskiego. W tym artykule odpowiemy na pytanie: niepodległość Irlandii – kiedy jest obchodzona, jak do niej doszło i co dziś oznacza dla Irlandczyków?

Kiedy Irlandia uzyskała niepodległość?

Irlandia oficjalnie uzyskała niepodległość 6 grudnia 1922 roku, kiedy to na mocy traktatu angielsko-irlandzkiego (zawartego rok wcześniej, 6 grudnia 1921) powstało Wolne Państwo Irlandzkie (Irish Free State) – dominion w ramach Imperium Brytyjskiego.

Jednak pełna suwerenność nadeszła dopiero w 1949 roku, kiedy Irlandia ogłosiła się niepodległą republiką i opuściła Wspólnotę Narodów (Commonwealth). Wtedy też kraj oficjalnie przyjął nazwę Irlandia (Éire), a nie „Wolne Państwo”.

Czy Irlandia ma „Dzień Niepodległości”?

W przeciwieństwie do wielu krajów, Irlandia nie obchodzi Dnia Niepodległości jako oficjalnego święta państwowego.

Dlaczego? Powody są historyczne i polityczne:

• uzyskanie niepodległości było procesem złożonym i kontrowersyjnym (m.in. wojna domowa w latach 1922–1923),
  
• niepodległość została częściowo przyznana w wyniku kompromisu z Wielką Brytanią (Irlandia pozostała dominionem aż do 1949 r.),
  
• kwestia Irlandii Północnej pozostaje do dziś drażliwym tematem (pozostała częścią Zjednoczonego Królestwa).

Najważniejsze daty na drodze do niepodległości Irlandii

Data	Wydarzenie
1801	Irlandia zostaje włączona do Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii.
1916	Powstanie wielkanocne w Dublinie – krwawo stłumione, ale symboliczny początek nowej fali walki o wolność.
6 grudnia 1921	Podpisanie traktatu z Wielką Brytanią – utworzenie Wolnego Państwa Irlandzkiego jako dominionu.
6 grudnia 1922	Wejście w życie traktatu – oficjalny początek niepodległości w ramach Commonwealthu.
1937	Nowa konstytucja – zmiana nazwy państwa na Éire (Irlandia), większa niezależność od Londynu.
18 kwietnia 1949	Proklamowanie Republiki Irlandii – pełna niepodległość i wyjście z Commonwealthu.

Dzień św. Patryka zamiast Dnia Niepodległości?

Najbardziej narodowym i symbolicznym świętem Irlandii jest Dzień św. Patryka – 17 marca. Choć to święto religijne, z biegiem lat stało się świętem tożsamości narodowej Irlandczyków – zarówno tych w kraju, jak i rozsianych po całym świecie (diaspora).

To właśnie wtedy Irlandczycy z dumą manifestują swoją przynależność narodową – paradami, muzyką, zielonym kolorem i narodowymi symbolami.

Co dziś oznacza niepodległość dla Irlandczyków?

Dla Irlandczyków niepodległość to:

• niezależność od Wielkiej Brytanii i duma z własnej tożsamości,
  
• pamięć o ofierze przodków, zwłaszcza uczestników Powstania Wielkanocnego i wojny o niepodległość,
  
• napięta historia Irlandii Północnej, która do dziś pozostaje poza jurysdykcją Republiki Irlandii,
  
• symboliczna obecność w kulturze – m.in. w literaturze, filmach i obchodach narodowych.
  

Podsumowanie: niepodległość Irlandii – kiedy jest?

• 6 grudnia 1922 – początek niezależnego Wolnego Państwa Irlandzkiego,
  
• 18 kwietnia 1949 – pełna niepodległość, powstanie Republiki Irlandii.
  

Choć Irlandia nie ma oficjalnego „Dnia Niepodległości”, historia jej wyzwolenia jest wciąż żywa w narodowej świadomości. Obchody Dnia św. Patryka, wspomnienia Powstania Wielkanocnego i pamięć o pokoleniach walczących o wolność – wszystko to składa się na irlandzką tożsamość i dumę narodową.